De 6 ondernemerslessen uit het Kerstbomenbedrijf van mijn kinderen

Mijn kinderen hebben een kerstbomenbedrijf. Ze zijn 9 en 11, en voor het 3e jaar op rij runnen ze in de kerstvakantie met een aantal vrienden een heus bedrijf.

Het begon allemaal met een berichtje wat ik een paar jaar geleden las: ‘Amersfoortse kinderen die minimaal 20 kerstbomen verzamelen, ontvangen van de Gemeente 50 cent per kerstboom.’ Handig voor de gemeente, al die bomen die voor ze worden verzameld. Leuk voor de kinderen, een extra zakcentje. En aantrekkelijk voor de bewoners, dat de kerstboom gewoon bij ze thuis wordt opgehaald.

We starten 3 jaar geleden door ‘gewoon’ langs de huizen te gaan. ‘Mogen wij uw kerstboom meenemen?’ De eerste 10 huizen ging ik mee (ze waren tenslotte erg kleine mannetjes die nog moesten leren verkopen). Ik ontdekte samen met de jongens al snel dat dit geen handig businessmodel was. Als mensen al een echte boom hadden (ipv een nepper) dan stond hij nog in vol ornaat in de woonkamer en moesten ze ‘volgende week’ maar terugkomen. Na 10 huizen hadden ze 0 bomen en 1 belofte. Dat schoot niet op. We moesten een beter businessmodel gaan neerzetten. En zo groeide stukje bij beetje ‘het kerstbomenbedrijf’.

Les 1: Waarde
De eerste bomen werden ondanks het onhandige businessmodel alsnog gescoord. De jongens sleepten zich een ongeluk, met soms 3 meter lange bomen. Na een aantal bomen vroeg ik ze: ‘Welk probleem lossen jullie op?’ De jongens zeiden zonder aarzeling: ‘Mensen hebben geen zin zelf met hun boom te slepen.’
Bam. Ondernemersles één in the pocket.
Met hun kerstbomenophaalservice losten ze een echt probleem op. En ze concludeerden al snel dat ‘gratis’ helemaal geen passend verdienmodel was. Ze gingen 50 cent per boom vragen en verdubbelden daarmee hun omzet. Het jaar daarna voerden we prijsdifferentiatie door. Kleine bomen voor 50 cent, grote bomen 1 euro. Soms krijgen ze zelfs meer geld of een extraatje; zo hing er eens een zak chips in een boom. De ophaalservice is de klant dus zeker het geld waard!

Les 2: Systemen
Na dat eerste jaar kwam een website (www.haalmijnkerstboomop.nl – PS: alleen voor Nieuwland in Amersfoort ). Nu werd het voor de klanten een stuk eenvoudiger om hun kerstboom aan te melden. Ze selecteerden op de website een dagdeel, voerden hun straat en huisnummer in, en klaar waren ze.
Ook voor de kinderen werd het werk een stuk praktischer. De bestellingen rolden gewoon via de e-mail binnen en ze hoefden alleen langs de deuren waar de boom al klaar stond. De ondernemersles: Systemen kunnen veel werkzaamheden efficiënter dan mensen.

Les 3: Marketing
De buurt moest natuurlijk wel van het bestaan van de website op de hoogte worden gebracht. Ik hielp de jongens met het ontwerpen van flyers en ik sponsorde een flinke stapel. De kinderen gingen flyeren, en ze leerden over conversie – hoe meer flyers in de brievenbus gestopt; hoe meer bestellingen er binnenkwamen.

Les 4: Processen
Vanaf dat tweede jaar, toen de website draaide, stroomden bestellingen binnen. Die moesten gemanaged worden. Dus maakten we een formulier waarop de jongens zelf de bestellingen per dagdeel konden noteren. Op hetzelfde formulier vinkten ze de opgehaalde bomen af. Ze leerden dat je processen nodig hebt, anders ga je fouten maken of moet je steeds handmatig checken of je nog op schema zit. Dat is bij een bepaalde omvang van je bedrijf echt niet te doen.

Les 5: Team
Zo’n 8 verschillende kinderen hielpen mee. Sommigen iedere dag, anderen slechts één keertje. Daar waar de arbeidsmarkt in Nederland enorm krap is, was de arbeidsmarkt voor het kerstbomenbedrijf ruim. Alle kinderen waren wel in voor een extra zakcentje; en daarnaast was het ook gewoon echt leuk werk!

Les 6: Financiën
Al met al draaien de kinderen in Nieuwland jaarlijks ruim 100 euro omzet met hun kerstbomenbedrijf. Dat is een behoorlijke pot geld. Maar hoe moet dat geld nu verdeeld worden over 8 kinderen, waarvan sommigen een paar uurtjes hadden gewerkt, en anderen 5 hele dagen? We brachten in kaart hoeveel dagdelen ieder kind had gewerkt, en berekenden de omzet per dagdeel. Op deze manier gebeurde de verdeling eerlijk en was iedereen gelukkig met de omzet. Om het concept omzet, kosten en winst uit te leggen, rekende ik ze nog wel even voor wat het printen en de website gekost hadden, maar ze hoefden dat niet met me af te rekenen

Heb jij deze ervaring gemist?
Ik wilde dat ik als kind een kerstbomenbedrijf had gerund. Het had me zoveel beter voorbereid op het ondernemerschap. Toen ik 17 jaar geleden als zzp’er startte, dacht ik dat een bedrijf runnen vooral betekende dat je erg goed moet zijn in dat wat je doet. In mijn geval: financiën. Het kostte me meer dan 10 jaar om te ontdekken dat erg goed zijn in dat wat je doet slechts een fractie is van het runnen van een bedrijf. En in alle eerlijkheid – niet eens de allerbelangrijkste fractie…

Mis jij ook de ervaring van een kerstbomenbedrijf om op terug te vallen? Lees dan Fundament van Succes, van ZZP naar miljoenenbedrijf. Daarmee spijker je in een paar dagen je ontbrekende kennis bij!